Even een verantwoorde smartphone kopen

Voor een eenpitter is duurzaam inkopen een makkie. Tenminste, dat dacht ik tot twee weken geleden. Gewoon je facturen op gerecycled papier printen en in een nog veel ‘verantwoordere’ FSC envelop versturen. Verder natuurlijk ook veel met de trein, site klimaatneutraal laten hosten en bij voorkeur digitaal werken, want dat scheelt papier. Zie daar de duurzame, ondernemende Mensch! Wat een feest en wat een makkie, dat duurzaam inkopen!

Niet dus.

Binnenkort loopt mijn mobiele abonnement af en dan mag je weer ‘een nieuwe’ uitzoeken. Geen nieuwe is natuurlijk het duurzaamst, maar dan ben ik nog jaren veroordeeld tot die koelkast van me…. Dat kan natuurlijk niet. Tenminste, niet als ik de reclame jongens en meisjes van de telecomreuzen moet geloven. Oei, dilemma! Na enig wikken en wegen besluit ik voor ‘een nieuwe’ te gaan. Maar, zo neem ik mezelf voor, dan moet ‘ie wel duurzaam zijn. Vol goede moed begin in aan mijn speurtocht naar die sociaal-verantwoorde eco smartphone. Hieronder het verslag.

Toeters en bellen
Ondanks mijn nobele streven, laat ik me vanaf de start van zoektocht verleiden door alle toeters en bellen op de toestellen. Ik surf langs talloze reviews over überhippe Blackberry’s, iPhone’s, LG’s, Samsung’s en Nokia’s. Ze blijken allemaal aan mijn wensen te voldoen, tenminste, wat functionaliteit betreft: je kan er mee fotograferen, internetten, e-mailen, navigeren en natuurlijk ook nog eens bellen en sms-en. Mooi, maar zijn ze ook duurzaam? Om mijn zoektocht naar een duurzame smartphone wat te vereenvoudigen besluit ik me te concentreren op de twee mooiste van allemaal: de iPhone van Apple en de Nokia N97.

De productpagina’s over deze toestellen op Apple.nl en Nokia.nl bevatten bij wijze van spreken nog meer toeters en bellen dan de mobieltjes zelf. Animatietje hier, plaatje daar. Maar geen woord over het milieu. En ook geen info over waar die dingen worden gemaakt.

Bij Apple vind ik elders op de site een uitgebreide pagina over ‘Apple en het milieu’. En op de Engelstalige site een pagina over ‘Supplier Responsibility’. Apple blijkt een code of conduct te hebben voor haar toeleveranciers, die ik kon downloaden. Op 6 A4-tjes legt Apple uit waaraan haar leveranciers moeten voldoen op het gebied van mensenrechten, werktijden, kinderarbeid, loon, vakbondsvrijheid, veiligheid, milieu en ethiek. Verder ook nog eisen op het gebied van certificeringen zoals ISO 14001 en OHSAS 18001. Apple zegt te controleren of hun leveranciers aan al deze eisen voldoen. Dat klinkt goed.

Een rondje bij de concurrentie leert dat ook Nokia graag vertelt over haar milieu- en sociaal beleid. Het lijkt alsof ze er alles bijhalen wat ook maar duurzaam klinkt. Zelfs wandelen met Nokia Maps schijnt minder schadelijk voor het milieu te zijn….. Over het sociaal beleid vind ik op de Nederlandse site geen info. Op de Engelse site een hele sectie over Corporate Responsibility, compleet met code of conduct, ‘supplier requirements’ en zelfs een interactieve map met Nokia’s goede werk.

Het duizelt mij van al deze “green & social talks”. Nokia en Apple vertellen veelvuldig, dat moge duidelijk zijn. Vooruit, allebei een puntje, maar wat zeggen anderen eigenlijk over hen? Wie van de twee is volgens anderen de duurzaamste fabrikant? Een grote vraag voor een kleine ondernemer, maar gelukkig helpt het web mij verder.

Groene gids

Na enig speurwerk kom ik namelijk de Guide to Greener Electronics van Greenpeace tegen. Die blijkt ook nog eens vrij actueel te zijn, juli 2009. Greenpeace rangschikt producenten van spelcomputers, laptops, PC’s en mobieltjes op basis van hun milieubeleid. En snelle scan leert mij dat Nokia bovenaan staat en Apple ergens in de middenmoot. Enig speurwerk leert mij verder dat Nokia volgens Greenpeace een erg goed chemicaliënbeleid voert. Broomhoudende stoffen en antimoon trioxide (vast heel erg?) zal Nokia uit nieuwe modellen bannen in 2009. Als ik het goed lees moet Apple zich volgens Greenpeace nog committeren aan dergelijke uitbanningen en wordt er minder goed gerapporteerd over het chemicaliënbeleid. Als ik Greenpeace mag geloven doet Nokia het op het gebied van milieu dus beter dan Apple. Puntje voor de N97, geen punten voor de iPhone.

In mijn zoektocht naar milieuvriendelijke Apple’s en Nokia’s kom ik de Apple MacBook Air tegen. Erg mooi ding. Hij is dunner en zuiniger, maar ’t is geen telefoon…. Nokia heeft wel een ‘greenphone’. Bij de Nokia 3110 Evolve spat het groen van mijn scherm. Hij bestaat voor 50% uit gerecycled materiaal en gebruikt bijzonder weinig energie, maar ’t is duidelijk geen smartphone dus ook deze valt af. Alleen duurzaamheid verkoopt niet. Er moet ook nog een beetje functionaliteit in zo’n ding zitten.

SOMO
Op Twitter deel ik mee dat ik een iPhone wil kopen – want dat ding kan toch veruit het meest – daarbij verwijzend naar het rapport van Greenpeace. Om reacties uit te lokken schrijf ik er achter “of toch maar een Nokia dan?”, in de hoop dat Apple en/of Nokia fans gaan reageren. Helaas.

Een volger wijst mij echter wel heel terecht op het feit dat Greenpeace alleen naar milieuaspecten kijkt en niet naar sociale aspecten. Ik moet ook eens kijken naar het rapport van SOMO. Zesenzeventig pagina’s onderzoek naar de omstandigheden bij toeleveranciers in China en de Filippijnen gapen mij aan, pffff. In dit onderzoek van september 2008 is een aantal fabrieken van toeleveranciers onderzocht die onderdelen leveren aan fabrikanten als Apple, Nokia, Samsung, LG en Motorola. In een handig schema valt de naam van Nokia opvallend vaak, Apple staat er 1x in. Ik lees over minderjarigen die teveel moeten werken, onbetaalde overuren en gebrek aan sociale verzekeringen….

De fabrikanten is om een reactie gevraagd. Nokia zegt het rapport met haar toeleveranciers te hebben besproken en dat sommige zaken op misverstanden berusten en andere problemen worden rechtgezet. Apple zegt de informatie serieus te nemen en het te onderzoeken. ’t Is lastig om deze info te duiden. Er rolt niet duidelijk een goeie en een slechte uit, zoals bij het Greenpeace onderzoek. Nokia komt vaak voor, Apple weinig. Daarmee heeft Nokia de schijn tegen, maar Apple kan natuurlijk ook elders laten produceren. Ik ken geen puntjes toe en hou de info in mijn achterhoofd. Dus maar weer op zoek naar andere bronnen.

UN Global Compact
Ik ontdek dat Nokia deelnemer is van het UN Global Compact. Apple kan ik op de site niet terugvinden. Global Compact is, volgens Wikipedia, een initiatief dat “bedrijven aanmoedigt om duurzaamheid en sociaal verantwoord beleid te omarmen”. En te rapporteren over de implementatie. Via een database op de site van UN Global Compact vind ik Nokia’s Corporate Sustainability Report. Die van Apple dus niet, maar misschien brengen ze er wel eentje uit? Een zoektocht op Apple.com levert niets op. Via Google ook geen succes, maar wel meer informatie: Apple schijnt te weigeren om zo’n rapport uit te brengen. Volgens Apple is alle info te vinden op hun site. Ik krijg wederom het gevoel dat Apple niet alles verteld. Nokia misschien ook niet, maar zij rapporteren wel en laten hun rapport controleren door PriceWaterhouseCoopers. Ik geef een puntje aan Nokia.

Verder spitten
Hoe nu verder? Waar kan je als duurzame ondernemer nog meer info vinden? Ik probeer de Duurzame Database. In de groep “Radio-, televisie-, communicatie-, telecommunicatietoestellen en aanverwante uitrusting en apparatuur” (jawel) vind ik enkel het bedrijf MoveNext met duurzame hostingdiensten. Dat schiet niet op. Bij MVO Nederland vind ik een lijstje met Duurzame producten. Daar staan geen telefoonbouwers tussen, maar wel een linkje naar de Marktplaats Duurzaam Inkopen, dat een overzicht geeft van bedrijven die voldoen aan de criteria voor duurzaam inkopen van de overheid. Ook daar geen fabrikanten van mobieltjes (bellen die ambtenaren dan nooit?).

Dan maar op de consumententour. Allesduurzaam.nl blijkt niet aan mobieltjes te doen, Goedewaar&Co evenmin. Vergelijkingssites dan misschien? Helaas, ook daar geen informatie over duurzaamheid te vinden. En waarin beleggen de twee duurzame banken van Nederland? Uit hun beleggingsbeleid (zie hier en hier) haal ik (op dit moment) dat ze beide geld stoppen in Nokia. Aandeeltjes Apple vallen blijkbaar af. Op basis van deze laatste bevinding ken ik nog een puntje aan de N97 toe.

Conclusie

Er zijn maar weinig plekken waar duurzame ZZP-ers gemakkelijk informatie kunnen vinden met betrekking tot duurzaam inkopen. De meeste databases op internet bieden weinig informatie en al helemaal geen info over mobiele telefoons. Dat maakt het bijzonder lastig om tot de juiste keuze te komen. Alle informatie die ik heb gevonden overziend, geef ik Nokia het voordeel van de twijfel. Met 4 punten tegen 1 heb ik op dit moment meer vertrouwen in de Finnen. Denk jij er anders over of heb ik informatie over het hoofd gezien? Geef dan je reactie.

Of bel me. Op mijn Nokia.